ANGUS:
Anavatanı İskoçya'dır. Angus ırkını önemli kılan en önemli özellik etinin kalitesidir. Diğer etçi ırklarına göre angus ırkı daha kaliteli et üretimine olanak verir. Angus etinin tercih edilmesindeki en önemli özellik et yağ oranının düşük olmasıdır. Diğer ırklarda yağ oranı %35-36 lara kadar varırken angus etinde bu oran %6-7 civarındadır. Angus etinde mermerleşme (yağın kas lifleri arasındaki dağılımı ) mükemmeldir.
Angus ırkının diğer ırklara göre tercih edilmesinin sebepleri arasında şunları sayabiliriz;
Et kalitesi: Angus eti mermerleşme oranı, et rengi, kokusu, tekstürü, lezzeti ile tüm dünyada tüketiciler tarafından tercih edilen bir ettir.
Boynuzsuz oluşu: Angus ırkında erkek ve dişiler boynuzsuzdur. Boynuzsuzluk boynuzluluğa baskındır. Bu yüzden hayvanlar arasında boynuz yaralanmaları olmamaktadır.
Erken yaşta ergenliğe ulaşmaları: Angus ırkının dişileri çok erken yaşta ergenliğe ulaşırlar bu sayede erken dönemde yavru alınabilme özelliğine sahiptir.
Canlı ağırlık artış oranı yüksektir: Angusların günlük canlı ağırlık artışları 1,4-1,7kg olabilmektedir. Yediği yemi en ekonomik bir şekilde ve en kalite bir şekilde ete çeviren ırk olma özelliği taşımaktadır.
Soğuğa ve sıcağa dayanıklı ender ırklardan birisidir: Anguslar kışın -30 derecede yazın ise +30 derecede fevkalade gelişebiliyorlar. Çevre koşullarına uyumları çok iyidir.
İleri yaşta bile damızlık olarak kullanılabilme: Angus sığırları ileri yaşta bile üstün kalitede buzağı verme özelliğine sahiptir. Bu özelliği ile yaşlı angus inekleri bile damızlık olarak kullanılabilmekte ve bu özelliği yetiştiricilere büyük katkı sağlamaktadır.
Kolay doğum yapabilmesi: Angus ırkı kolay doğum yapabilme özelliğine sahip ender ırklardan birisidir. Başın küçük olması kolay doğum yapmasında çok büyük etkendir.
Angus ırkı uzun ve büyük meraları olan besiciler için değerli bir et ırkı olmasına rağmen; Türkiye'de sığır etinin ayrımın yapılamamasından dolayı diğer sığır etleri değerinde işlenmekte, üreticiye ayrıca bir ekonomik kazanç sağlamamaktadır.
HEREFORD:
Adını İngiltere'nin güneybatı bölgesindeki herefordshire vadisinden almıştır. 17 yy.'dan sonraları bu vadiden dünya'ya yayılmıştır. 19. yy itibari ile Kanada , ABD, Arjantin, Brezilya, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika ve Almanya gibi ülkelerde yetiştirilmiştir.
Görünüm Özellikleri:
Kırmızı - kahverengi rengindedir.
Mutlaka başı , boyun'u, alın'ı, göbek altı, ayak eklemleri ve kuyruk tüyü beyaz olur.
Hem boynuzlu (İngiliz tipi) hem boynuzsuzdurlar.
Sakin ve barışçıl yaşarlar.
Yıl boyunca açık beside beslenir.
İklimlere karşı kolay uyum sağlar ve dayanıklık gösterir.
Sağlam kemik yapısına sahiptir.
Sağlam kas yapılıdır.
Sağlam tırnak yapılıdır.
Az yağlı eti vardır.
Dişileri çok kolay doğum yapar.
Annelik içgüdüleri birçok sığır ırkından daha fazla gelişmiştir.
Obur yapılarından dolayı çabuk kilo alır.
Döl verimi yüksektir.
Et kalitesi üst seviyededir. Eti çok yumuşaktır.
Bir çok özelliklerinden dolayı yetiştiricilerin öncelikli seçimidir.
LİMUZİN:
Anavatanı Fransa'nın güney batısındaki Limousin bölgesidir. 1886 da resmi adına kavuşmuştur. İlk zamanlar süt verimi için düşünülmüşse de 1900 lü yıllarda etçil tarafı öne çıkmıştır. 1971 yılında İrlanda'ya getirilmiş olan limuzin ırkına 1973 yılında " Limousincaatlesociety " kurulmuştur. İrlanda'nın 2006 resmi verilerine göre 426.696 adet limuzin ırkı sığır bulunmaktadır. Bu da ülkenin sığır popülasyonunun % 20 sini oluşturur.
Görünüm Özellikleri:
Renkleri açık veya koyu kızıl renklidir
Ağız ve göz çevresi açık renktedir.
Çok rahat ve sakin yapısından dolayı sürüye uygundur.
Doğum kolaylığı özellikle ön plandadır.
Çok kolay doğum oranından dolayı sütçü ırklarla melezleşmeye çok uygundur.
İnce kemik yapılıdır.
Sağlam mide yapılıdır.
Et bağlama özelliği olağan üstüdür.
Etinin az yağlı oluşu, et kalitesinin yüksek olmasını sağlar.
Kas yapısı iyidir.
Et randımanı üst seviyededir.
Avrupa'nın Top-Genetik ırkı olarak kabul görmüştür.
Annelik içgüdüsü üst seviyededir.
Döl verimi yüksektir.
SİMENTAL:
Anavatanı İsviçre ve Avusturya'dır. Fleckvieh (Lekeli inek) olarak adlandırılırken zamanla bu isim "Simental" olarak devam etmiştir. Kombine verimli (Et - Süt) bu ırk kuzey ve güney Amerika'da, Avustralya'da, birçok Avrupa ülkelerinde ve Afrika'da daha çok etçil yönünden dolayı tercih edilmektedir.
1870 yıllarında İsviçre deki yerel kırmızı ve beyaz ırkın melezlenmesi sonucu ortaya çıkan sarı danaların Avusturya'daki yerel Fleckvieh le melezlenmesi sonucu oluşturulduğu sanılmaktadır. Oluşan yeni nesil (Simental) daha güçlü ve sağlam olduğu görüldü. Günümüzde %5 - 7.5 oranında Kırmızı (Red) Holstein ile melezlemelerle sütçü özelliği arttırılmaya çalışılmaktadır. Yıllık süt ortalaması ve yıl boyu daha istikrarlı süt oranı amaçlanmıştır.
Simental ırkı diğer etçil ve sütçü ırklarla melezleşmeye çok uygundur. Bu sayede doğan buzağılar daha sütlü ve etli olmakla beraber , kas yapılarını da destekler. Dünya'da ortalama 42 milyon Simental inek yetiştirilmektedir. Bu oran onu dünyadaki 2. en çok kullanılan ırk yapmaktadır. Örneğin Almanya'nın en gözde ırklarından biridir. Ortalama bu ülkede 1.5 milyon Simental bulunmaktadır.
Görünüm Özellikleri:
Renk sarı-beyaz veya kırmızı-beyaz alacadır.
Mutlaka baş, alın ve kirpik beyaz renktir.
Erkek ve dişileri boynuzludur.
İklim şartlarına kolay adapte olur.
Uzun ömürlüdürler.
Yüksek döl verimi özelliği
Annelik içgüdüsü yüksektir.
Adaptasyon yeteneği çok iyidir.
Sağlık problemi azdır.
Düşük somatik hücre sayısı
Bir çok özelliklerinden dolayı yetiştiricilerin öncelikli tercihidir.
ŞAROLE:
Şarole ırkı sığırın anavatanı Fransa’dır. Dünyada eti için yetiştirilen besi sığırı olarak bilinmektedir. Şorole ırkı sığırlar dünyada Charolais sığırı olarak bilinmektedir.
Şarole ırkı sığırların Fransa’nın Charolais bölgesinde yetişmeleri bu isimle anılmasına sebep olmuştur.
Ülkemizde de charolais sığırı olarak adlandıranlar olduğu gibi genelde okunuşu gibi şarole ırkı sığır diye bilinmektedir.
Şarole ırkı sığırlarda süt verimi oldukça düşüktür. Etçi bir ırk olan şarole sığır ırkı ülkemizde damızlık olarak pek yetiştirilmemektedir.
Suni tohumlamanın yaygınlaşmasından sonra ülkemizde dışarıdan ithal dondurulmuş şarole ırkı sperma bulundurulmaya başlanmıştır. Azınlıkta olsa bazı yetiştiriciler ellerindeki ineklere şarole boğa tohumu yaptırdıkları bilinmektedir.
Ülkemizde şarole inek sayısı yok denecek kadar azdır. Bazı meraklı yetiştiriciler azda olsa şarole inek yetiştirdikleri bilinmektedir. Ancak azınlıktadır.
Şarole Irkının Dış Görünüm ve Diğer Özellikleri:
Şarole sığır ırkının bütün vücudu kirli beyaz veya koyu krem renklidir.
Şarole ırkında hem boynuzlu hem de boynuzsuz olanlar mevcuttur.
Şarole sığır her türlü hava şartlarına uygunluğu ile tanınmaktadır.
Şarole boğalarda hızlı kilo alma özelliğine sahip bir vücut yapısına sahip olduğu gözlenir. Şarole boğaların kas yapıları gelişmiştir.
Besi sığırı olarak etindeki yağ oranı düşüktür. Buda ette aranan bir özelliktir.
Şarole boğanın et kalitesi yüksektir.
Şarole inek uzun ömürlüdür. İyi bakım ve besleme ile hayatları boyunca 10 – 12 yavru alınabilir.
Ergin şarole inek canlı ağırlık olarak ortalama 800 kg. olduğu bilinmektedir bazen ekstrem olsada 1000 kg geçenlerde olmuştur.
Erkeklerde ise 1.000 ila 1.100 kg ortalamasındadır. Yine şarole inekte olduğu gibi şarole boğa ekstremde olsa 1400 kg canlı ağırlığa ulaşabilmektedir.
Şarole Irkı Sığırlarda Verim:
Şarole ırkı verim olarak etçi olduğundan daha ziyade besi sığırı olarak düşünülmektedir. Şarole sığırlarında şarole boğa günlük 1.100 Gr. İla 1.300 Gr arasında canlı ağırlık artışı sağlamaktadır.
Şarole inek pek sağılmaz. Süt verimi yok denecek kadar azdır. Döl verimi diğer sığır ırklarına göre düşüktür. Etteki Randımanı % 70 tir. Bu özelliği besi sığırı için elverişli bir durumdur.
Dünyanın birçok ülkesinde döl veriminin düşük olması ve şarole ineklerinin süt veriminin fazla olmamasından yetiştirilmesi sınırlıdır.
Şarole ırkı sığırlar daha ziyade besi sığırı olarak yetiştirilecek bir sığır ırkıdır.
